หมั่นเขี้ยวคืออะไร? ทำไมเห็นอะไรน่ารักแล้วอยากฟัด อธิบายตามหลักจิตวิทยา

อาการ "หมั่นเขี้ยว" หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า "Cute Aggression" ไม่ใช่เรื่องแปลกหรือผิดปกติเลยครับ แท้จริงแล้วเป็นปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาที่น่าสนใจที่คนจำนวนมากทั่วโลกต่างก็เคยประสบพบเจอ เมื่อเราเห็นอะไรที่น่ารักมากๆ ไม่ว่าจะเป็นลูกสุนัข ลูกแมว เด็กทารก หรือแม้แต่สิ่งของที่ออกแบบมาให้น่าเอ็นดู จนรู้สึกว่าอยากจะบีบ อยากจะฟัด อยากจะกัดเบาๆ หรือบางทีก็เผลอกำหมัดแน่นโดยไม่รู้ตัว นี่แหละคืออาการหมั่นเขี้ยวครับ

ทำไมถึงเกิดอาการหมั่นเขี้ยว?

นักวิทยาศาสตร์และนักจิตวิทยาได้ศึกษาปรากฏการณ์นี้และพบว่ามันเป็นกลไกที่ซับซ้อนของสมองที่ช่วยปรับสมดุลทางอารมณ์ของเรา เมื่อเราเจอสิ่งที่น่ารักสุดๆ สมองของเราจะหลั่งสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับความสุขและความพึงพอใจออกมาในปริมาณมาก ซึ่งอาจท่วมท้นจนสมองต้องหาวิธีจัดการกับอารมณ์ที่เข้มข้นนี้

ทฤษฎีที่อธิบายอาการหมั่นเขี้ยวที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดมีดังนี้ครับ:

1. กลไกปรับสมดุลทางอารมณ์ (Emotional Regulation): นี่คือทฤษฎีหลักที่เชื่อกันว่าอาการหมั่นเขี้ยวเป็นวิธีที่สมองใช้เพื่อ "ปรับสมดุล" อารมณ์ที่รุนแรง หากเรามีความสุขหรือความเอ็นดูมากเกินไป สมองอาจจะตอบสนองด้วยการสร้างอารมณ์ที่ตรงข้ามกันเล็กน้อย เช่น ความรู้สึกอยากทำร้าย (ในเชิงหยอกล้อ) เพื่อป้องกันไม่ให้เราถูกครอบงำด้วยอารมณ์ด้านบวกจนเกินไป คล้ายกับการที่เราหัวเราะจนร้องไห้ หรือร้องไห้เมื่อได้รับข่าวดีมากๆ ครับ

2. การป้องกันภาวะท่วมท้นทางอารมณ์ (Overwhelm Protection): เมื่อความรู้สึกเอ็นดูพุ่งสูงถึงขีดสุด สมองอาจเกิดภาวะที่เรียกว่า "cognitive overload" หรืออารมณ์ท่วมท้น อาการหมั่นเขี้ยวจึงเป็นเหมือนวาล์วระบายความดัน ที่ช่วยให้เราสามารถประมวลผลอารมณ์ที่เข้มข้นนั้นได้ดีขึ้น และทำให้เรายังสามารถดูแลหรือตอบสนองต่อสิ่งน่ารักนั้นได้อย่างเหมาะสม ไม่ใช่แค่ยืนแข็งทื่อด้วยความตื่นเต้น

3. การแสดงออกถึงความปรารถนาในการดูแล (Desire for Caregiving): บางทฤษฎีก็มองว่าอาการหมั่นเขี้ยวเป็นรูปแบบหนึ่งของการแสดงออกถึงความต้องการที่จะปกป้อง ดูแล และปกป้องสิ่งมีชีวิตที่เปราะบางและน่ารัก เราอาจจะรู้สึกอยาก "บีบ" หรือ "ฟัด" เพราะนั่นคือการแสดงออกถึงความรักและความผูกพันที่รุนแรง

ไม่ใช่เรื่องอันตราย

สิ่งสำคัญที่ต้องทำความเข้าใจคือ อาการหมั่นเขี้ยวไม่ได้หมายความว่าเราอยากทำร้ายสิ่งมีชีวิตที่น่ารักนั้นจริงๆ ครับ เป็นเพียงปฏิกิริยาทางอารมณ์และร่างกายที่ไม่ได้นำไปสู่การกระทำที่เป็นอันตรายในความเป็นจริง คนส่วนใหญ่ที่รู้สึกหมั่นเขี้ยวจะตระหนักดีว่าพวกเขาจะไม่มีทางทำอะไรที่เป็นอันตรายต่อสิ่งที่น่ารักนั้นเลย

ดังนั้น หากคุณเคยรู้สึกหมั่นเขี้ยวเมื่อเห็นอะไรที่น่ารักจนอยากฟัด ก็ไม่ต้องกังวลไปครับ นั่นเป็นเรื่องปกติและเป็นสัญญาณว่าคุณมีความสามารถในการรับรู้และตอบสนองต่อความน่ารักในแบบที่ซับซ้อนตามธรรมชาติของมนุษย์